Czym jest rewalidacja? Definicja
Rewalidacja to oddziaływania skierowane do osoby niepełnosprawnej fizycznie lub/i intelektualnie w celu jej zrehabilitowania, czyli przywrócenia sprawności w stopniu, który pozwoli na optymalne funkcjonowanie. Doskonale widać to w łacińskim tłumaczeniu nazw, która pochodzi z połączenia dwóch słów: „re” co oznacza znów oraz „validus”, czyli mocny. Obejmuje działania terapeutyczne i wychowawcze, których celem jest umożliwienie jednostce życia na jak najwyższym poziomie. Oddziaływania wspierane są także za pomocą metod zaczerpniętych z psychologii, socjologii oraz pedagogiki. Wszystkie te procesy mają za zadania usprawnić zaburzone lub opóźnione procesy poznawcze. Rewalidacja może być zarówno indywidualna, jak i grupowa.
Rewalidacja: dla kogo i w jaki sposób ją uzyskać?
Zajęcia rewalidacyjne skierowane są do osób niepełnosprawnych, zarówno fizycznie, jak i intelektualnie. Mogą z nich korzystać dzieci niepełnosprawne ruchowo, mające problemy ze wzrokiem, słuchem, mające stwierdzone całościowe zaburzenia rozwoju, np. pod postacią autyzmu czy zespołu Retta lub Aspergera. Pomoc ta skierowana jest również do osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim. Zajęciami rewalidacyjnymi można objąć dziecko już w momencie realizowania przez nie obowiązku przedszkolnego. Rewalidacja może być uskuteczniana w szkole lub ewentualnie w placówce. Aby ją uzyskać należy złożyć odpowiedni wniosek do poradni psychologiczno-pedagogicznej, znajdującej się w naszym powiecie oraz czekać na termin badania. Gdy zostanie od wyznaczony, trzeba zgłosić się na spotkanie wraz z dzieckiem.
Diagnoza opiera się zwykle o wywiad z rodzicem oraz pełne badanie psychologiczno-pedagogiczne. W trakcie badania psychologicznego badany jest poziom funkcji poznawczych. Z kolei pedagog sprawdza poziom umiejętności szkolnych, w tym czytania, pisania oraz zdolności matematycznych. Ponadto, specjaliści zapoznają się z przedstawioną dokumentacją, w tym opinią wychowawcy oraz zaświadczeniem lekarskim, w przypadku schorzeń somatycznych czy niepełnosprawności fizycznej. Na tej podstawie stawiają diagnozę oraz tworzą opinię o potrzebie objęcia ucznia zajęciami rewalidacyjnymi. Diagnoza jest kompleksowa i zawarte są w niej informacje na temat zdrowia danej osoby, jej stanu funkcjonowania oraz prezentowanego potencjału poznawczego. Specjaliści wysyłają sporządzoną opinię do rodzica w dwóch kopiach, jedna pozostaje w domowym archiwum, druga przekazywana jest szkole. Plan zajęć rewalidacyjnych tworzony jest przez wychowawcę przy współudziale specjalistów, którzy będą rewalidację prowadzić.
Cele i metody rewalidacji
Głównym celem rewalidacji jest przywracanie sprawności w obniżonych sferach, aby zapewnić danej osobie jak najlepsze funkcjonowanie. Czynić to można na wiele sposobów i z wykorzystaniem różnorodnych metod. Po pierwsze, usprawnia się funkcje, które są zaburzone, poprzez ich odpowiednie wyćwiczenie. Po drugie, rewalidacja ma na celu kompensowanie deficytów za pomocą mocnych stron danej osoby: są one wykorzystywane jako potencjał, z pomocą którego możliwe jest optymalne funkcjonowanie. To nic innego jak zastępowanie zaburzonych funkcji tymi, które są prawidłowo rozwinięte, co pozytywnie wpływa również na samoocenę danej osoby. Różnorodne cele potrzebują różnorodnych metod, a ich w procesie rewalidacyjnym nie brakuje. W pracy z dziećmi niepełnosprawnymi doskonale sprawdza się terapia poprzez zabawę, np. techniki psychodramy (odgrywanie ról). Terapeuci z chęcią prowadzą zajęcia z wykorzystaniem Metody Dobrego Startu Marty Bogdanowicz oraz Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Metoda Dobrego Startu obejmuje ćwiczenia stymulujące rozwój motoryczny oraz percepcyjny (wzrokowy oraz słuchowy), czyli wszelkiego typu zabawy ruchowe, w tym taniec, zapamiętywanie wierszyków, ćwiczenie orientacji, dmuchanie balonów, naukę pisania, czytania i liczenia, tworzenie prac plastycznych, itp. Z kolei Metoda Ruchu Rozwijającego opiera się na rozwijaniu sprawności ruchowej poprzez szereg ćwiczeń w formie zabawy, np. z elementami tańca lub wykorzystaniem pomocy: kolorowych szarf czy chust. To doskonała metoda do pracy z dziećmi z autyzmem, pomaga również rozwijać świadomość własnego ciała. Duże znaczenie przypisuje się terapii integracji sensorycznej (SI). Obejmuje ona dostarczanie dziecku czy dorosłej osobie niepełnosprawnej różnorodnych bodźców sensorycznych, czyli zmysłowych w celu zintegrowania wrażeń, które płyną zarówno z ciała człowieka, jak i docierają do nas z otoczenia, np. słyszymy muzykę i odczuwamy, że jest ona dla nas przyjemna. Podczas zajęć SI kształtowana jest motoryka, zarówno mała, jak i duża, sprawność manualna oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa. Aby prowadzić taką terapię należy skończyć szkolenie specjalistyczne oraz dysponować odpowiednio wyposażonym pomieszczeniem. Niezbędne są bowiem takie pomoce, jak: hamaki, huśtawki, piłki o różnej wielkości, tunele oraz materiały o różnej fakturze, zapachu czy nawet smaku do wszechstronnego stymulowania wrażeń. W rewalidacji sprawdza się także, uwielbiana przed pedagogów, Metoda Dennisona. Można ją stosować bez względu na wiek osoby, która poddawana jest rewalidacji. Są to głownie ćwiczenia ruchowe, które poprawiają koordynację oraz sprawność motoryczną. W wielu przypadkach korzysta się także z Metody Marii Montessori, która zakłada rozwój twórczego, jak i logicznego myślenia poprzez obcowanie z różnymi przedmiotami i szukanie powiązań miedzy nimi. Zajęcia rewalidacyjne mogą być także wspomagane przez artterapię, czyli terapię sztuką. Tutaj mamy szerokie pole do popisu, możemy prowadzić zajęcia z zakresu plastykoterapii, muzykoterapii, choreoterapii (terapia poprzez taniec) lub biblioterapii z jej odmianą, czyli bajkoterapią, co doskonale sprawdza się w przypadku dzieci. Popularnością w procesie rewalidacyjnym cieszą się również zajęcia z udziałem zwierząt, noszące miano zooterapii. Można skorzystać z zajęć z udziałem wyszkolonych psów, kotów czy koni.
źródło: https://www.edukuj.pl/rewalidacja-jako-proces-wychowawczy-i-terapeutyczny.html